De tafel is gedekt, het tafelkleed gestreken, de kaarsen aangestoken… de eindejaarsmaaltijden kunnen beginnen  ! Maar wat zal er eigenlijk in uw prachtige porseleinen servies zitten dat voor de gelegenheid wordt uitgebracht  ? Als u onoplettend uw boodschappen heeft gedaan, eenvoudige coquilles vermomd als coquilles, bereidingen op basis van foie gras vol water, roze garnalen gedoteerd met toevoegingen, Bourgondische slakken uit West-Europa of zelfs een industriële kerststronk, weliswaar gekocht bij uw ambachtelijke bakker , zou heel goed bij u op tafel kunnen liggen.

Dus, terwijl we wachten tot het tijd is om wakker te worden, volgen hier onze tips om zeven terugkerende valkuilen te herkennen en te vermijden met de vlaggenschipproducten van de kerstmaaltijd.

1 Sint-jakobsschelpen vermomd als Sint-Jakobsschelpen

Een mooie geribbelde schaal, een vlezige noot, allemaal bruin in de oven. De Saint-Jaques is een echte aanrader voor feestelijke tafels. Maar als je hem niet vers hebt gekocht, is het heel goed mogelijk dat je in werkelijkheid niet de soort proeft die je je voorstelt. Een decreet uit 1996 bepaalt immers dat alle schelpdieren van de familie Pectinidae, zolang ze in blik, diepgevroren of in kant-en-klaarmaaltijden zitten, op de markt mogen worden gebracht onder de naam “Saint-Jacques”. Hieronder valt dus een grote verscheidenheid aan soorten Sint-Jakobsschelpen van over de hele wereld – met variërende prijzen en smaakkwaliteiten – en niet alleen Pecten maximus , gevangen in Frankrijk.

“Merken zijn over het algemeen niet transparant en consumenten denken ten onrechte dat ze Sint-Jakobsschelpen kopen, maar tegen een prijs die inderdaad die van echte Sint-Jacobsschelpen is, die twee keer zo duur worden verkocht als andere Sint-Jakobsschelpen op de markt. de Rungis” , merkt Audrey Morice op, campagnemanager bij de NGO Foodwatch. Gelukkig kun jij het verschil maken  ! De wetenschappelijke naam van de soort moet op de verpakking worden geschreven  : controleer dus altijd of het Pecten Maximus  is voordat u ze in uw winkelwagentje plaatst.

2 Truffels overal tentoongesteld… maar (bijna) nergens aanwezig

Truffelolie, truffelchips, truffelraclette, truffelhummus (ja ja) … De gastronomische paddenstoel is de schappen van de supermarkten binnengedrongen. Maar wat vinden we nu eigenlijk in deze feestproducten  ? De Franse wetgeving vereist dat elk product met een “vermelding die verwijst naar truffel” een percentage van deze paddenstoel “groter dan 1%” moet bevatten . Om iets meer te krijgen, geeft u de voorkeur aan het label ‘truffel’, dat vereist dat het product minimaal 3% truffel bevat, van uitsluitend bepaalde soorten.

Dit is het tweede element dat moet worden gecontroleerd: de gebruikte truffelvariëteit. De bekendste truffels, waarvan de smaakkwaliteiten worden erkend, zijn de zwarte truffel of Périgord-truffel (Tuber melanosporum) en de witte truffel uit Alba of Piemonte (Tuber magnatum) . Niet te verwarren met de minder aromatische witte zomertruffel (Tuber aestivum), of de veel minder bekende Chinese truffel (Tuber indicum) . Het feit blijft dat fabrikanten met slechts 1% truffel in hun producten vaak smaakstoffen moeten toevoegen om de illusie van de beroemde geur te wekken. Dit dient op de verpakking vermeld te worden. Maar laat u ook hier niet misleiden: een natuurlijke smaakstof in een truffelproduct bevat meestal geen enkele gram truffel  !

3 “Bourgondische slakken” uit Oost-Europa

Gewapend met je tang probeer je een Bourgondische slak uit zijn schelp te trekken, bedolven onder een laagje peterselieboter. Maar wat u misschien niet weet, is dat dit weekdier hoogstwaarschijnlijk ver van de Bourgondische heuvels, in Oost-Europa, werd verzameld. De naam “Bourgondische slak” komt inderdaad overeen met een soort, Helix pomatia, en niet met een geografisch gebied. Wat het land van herkomst ook is, deze soort kan daarom onder de naam “Bourgondische slak” op de markt worden gebracht. “Zelfs de Red Label ‘Bourgondische slak’ is niet altijd Bourgondisch ”, legt Audrey Morice van de NGO Foodwatch uit.

De Bourgondische slak is al tientallen jaren vrijwel verdwenen uit Frankrijk, als gevolg van de intensieve exploitatie en het gebruik van pesticiden, herinnert het Ministerie van Economische Zaken zich . De soort is nu beschermd en de verzameling ervan wordt strikt gereguleerd door een decreet . Om Franse slakken te proeven, concentreer je je meer op petit-gris, of Helix aspersa , opgegroeid in Frankrijk. En laat je niet misleiden door de verpakking. ” Traditionele of regionale marketing misleidt consumenten vaak over de werkelijke oorsprong van deze producten, onderstreept Audrey Morice. Dit zijn driekleurige specialiteiten die niet zo Frans zijn…”

4 Industriële kerstblokken van jouw ambachtelijke bakker

Als het tijd is voor het dessert, haal je er, heel trots, een stuk hout uit dat je bij je favoriete bakker hebt gekocht. Degene die je de hele dag je traditionele baguettes ziet vormen en bakken. Maar voor gebak kan het zijn dat deze laatste zijn handen niet vuil maakt. Als een ambachtelijke bakker strikte regels moet respecteren met betrekking tot het maken van brood (kneden, fermenteren, vormen en koken ter plaatse), dan is dit niet het geval voor zijn gebak.

Of het nu om croissants of kerstblokken gaat, een bakker kan industriële producten verkopen zonder dat hij dit aan zijn klanten hoeft te specificeren. De enige uitzondering is dat ontdooide producten minimaal met een pictogram (iglo, pinguïn, sneeuwvlok) moeten worden aangegeven . “In de praktijk melden maar heel weinig ambachtslieden dit ”, betreurt de UFC Que Choisir, die al lang wijst op de aanwezigheid van industriële houtblokken in de ramen van bakkerijen. Om de kwaliteit van uw gebak te garanderen, moet u dus goed letten op de woorden “zelfgemaakt” .

5 Roze garnalen gedoteerd met additieven

Deze anekdote vertelt u graag aan uw gasten terwijl u de schaal met garnalen en mayonaise op tafel zet  : “Wist u dat rauwe garnalen grijs zijn en roze kleuren als ze worden gekookt  ?” Het heeft altijd weinig effect. Maar wat je misschien niet weet is dat fabrikanten om dit smetteloze roze te behouden – vanwege de aanwezigheid van carotenoïden in garnalen – een klein trucje hebben… minder smakelijk. Als u hele gekookte garnalen koopt, zit er mogelijk natriumdisulfiet (E223) tussen de ingrediënten. Zijn rol  ? Vermijd het verschijnen van zwarte vlekken (melanosen) die de eetlust van consumenten voor dit feestelijke product zouden verminderen, legt France uit  5 .

“Het is een cosmetische manipulatie, terwijl dit additief controversiële effecten heeft op de menselijke gezondheid”, alarmeert Audrey Morice. “EFSA-experts concludeerden dat de inname van sulfieten via voedsel een veiligheidsprobleem zou kunnen opleveren voor grote consumenten van voedingsmiddelen die deze additieven bevatten” , onderstreept de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid . Het is dus beter om ze te vermijden en aan uw gasten uit te leggen dat de kleine zwarte vlekjes op uw garnalen op geen enkele manier hun smaak of kwaliteit beïnvloeden  !

6 Foie gras gevuld met water

Nu Kerstmis nadert, zijn de schappen van de supermarkten gevuld met allerlei vormen van foie gras. Het is niet eenvoudig om uw keuze te maken. Maar achter elke naam zitten strikte regels die je kunnen helpen. Laten we maar meteen met de deur in huis vallen  : “hele foie gras” is de meest nobele (en vaak de duurste), aangezien het uitsluitend uit één of meer lobben gekruide foie gras bestaat. Niks anders. Zonder de term ‘geheel’ kunnen de lobben samengeklonterd zijn. Dan begint de lijst met andere ingrediënten te groeien. Het “blok foie gras” is geëmulgeerd met maximaal 10% water; de “foie gras parfait” kan tot 25% magere lever bevatten; de “medaillon”, de “paté”, de “galantine” of de “mousse” bevatten slechts minstens 50% foie gras.

Maar buiten de labels zijn sommige fabrikanten niet bang om vals te spelen. Maar liefst 75% van de foie gras-producten voldeed tijdens de laatste fraudepreventiecontroles niet aan de wetgeving. Volgens de DGCCRF hebben veel fabrikanten van foie gras-blokken de neiging om te veel water aan hun producten toe te voegen.

7 “Fancy truffels” met chocolade… en palmolie

Om de maaltijd af te sluiten, niets beters dan een klein vleugje chocolade… en palmolie  ? Dit is vaak wat verborgen zit in pakjes ‘fancy truffels’. Omdat deze term niet simpelweg op de verpakking staat om de originaliteit van de chocolaatjes te benadrukken. Dit is een verplichte wettelijke naam voor fabrikanten die chocoladetruffels willen verkopen die zijn gemaakt met “plantaardige vetten, andere dan cacaoboter” , herinnert het ministerie van Economische Zaken zich .

Een subtiliteit die fabrikanten je op de verpakking proberen te laten vergeten, zoals bij deze fancy truffels uitgelicht door Foodwatch . “Er gaapt een kloof tussen de marketing, waarin de nadruk wordt gelegd op ethisch geproduceerde cacao, en daarbinnen het eerste ingrediënt: palmolie”, legt Audrey Morice uit. “Een vet dat uiterst schadelijk is voor het milieu, de gezondheid en de mensenrechten.”