Nog even
Terwijl ik dit schrijf, komt het eind van de (sport-)zomer echt in zicht. Gisteren regende het pijpenstelen in Parijs, en er zijn nog maar een paar dagen te gaan voor de slotceremonie van de Paralympische Spelen.
De prestaties van TeamNL zijn dit jaar uitzonderlijk, na een geweldige score bij de Olympische Spelen, staat Nederland op dit moment vierde in de medaillespiegel bij de Paralympische variant, met maar liefst 24 (vierentwintig) gouden medailles. Dat is bovenal te danken aan het talent, de inzet en het doorzettingsvermogen van de atleten. Maar zij kunnen steunen op een basis van coaches, materiaalmensen, verenigingen, sportbonden, NOC*NSF, stichtingen, overheidsinstellingen, bedrijven en vooral familie en vrienden die door de jaren heen de sporters hebben ondersteund en begeleid.
Net als tijdens de Olympische Spelen organiseerden we afgelopen maandag, samen met onze vrienden van NOC*NSF, een bijeenkomst voor de vrienden en de familie van de atleten. Daar hoorde ik ongelooflijke verhalen van vrienden, geliefden en familieleden van de paralympische sporters. Staatssecretaris Karremans gaf een ontroerende speech over de inzet die de omgeving pleegt voor onze paralympische helden. De sport is niet alleen voor de atleten maar ook voor hun familie, een ‘game changer’, een factor die levens verandert.
Ook onze Cheffe de Mission, Esther Vergeer, sprak de aanwezigen toe. Een powervrouw, die dingen in beweging zet. Ze vertelde over de vooruitgang die de Paralympische Spelen in de afgelopen decennia hebben geboekt, maar zei ook dat het nog geen tijd is om op de lauweren te rusten. Haar Esther Vergeer Foundation, de stichting die zich ervoor inzet om kinderen met een handicap te laten sporten, onder andere omdat dit goed is voor hun zelfvertrouwen, viert deze week haar twintigste verjaardag. Morgen hebben we de stichting en haar ondersteuners over de vloer op de residentie.
Vlak voor de Paralympische Spelen begonnen schreef ik over de geweldige Jetze Plat, die deze week de hooggespannen verwachtingen waarmaakte, en zijn derde Paralympische triatlontitel in de wacht sleepte met ruim een minuut voorsprong. Sinds 2016 presteert hij op het hoogste niveau in een heel zware discipline: de triatlon. Daarna won hij ook, net als in Japan, nog even de wegwedstrijd én de tijdrit met de handbike. Als toetje pakt hij komende zondag de marathon in de rolstoel mee. Ik durf zelden iemand te vragen of ik met hem of haar op de foto mag, maar na de triatlonfinish zette ik me over mijn schroom heen.
Het liefst zou ik aan iedere Paralympische atleet een kort bericht wijden, maar wegens ruimtegebrek wil ik alleen nog Kelly van Zon uitlichten, die zich op donderdagochtend opnieuw wist de plaatsen voor de finale van het paratafeltennistoernooi. Ik mocht bij die halve finale aanwezig zijn, omdat ik Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Margriet – feitelijk de beschermvrouwe van de paralympische sport in Nederland (en daarbuiten!) – begeleidde, die Van Zon kwam steunen bij haar wedstrijd tegen de Chinese Wang Rui. Ook de finale die avond, tegen de Turkse Kübra Korküt, won ze, na een bloedstollende wedstrijd waarin Kelly eerst twee games verloor, een achterstand opliep in de derde game, maar toch de wedstrijd wist om te buigen en uiteindelijk met 3-2 in games voor de vierde keer de gouden medaille pakte. Sommige karakters zijn nog sterker dan andere.
Op diezelfde donderdagavond was Prinses Margriet te gast in het TeamNL-huis. Die avond waren er 850 kaartjes verkocht en werden zes atleten, waaronder Van Zon, gehuldigd. Ook een groot aantal collega’s van de ambassade had een kaartje gekocht om met elkaar de sportwedstrijden te zien, wat bij te praten en vooral de Nederlandse atleten te huldigen, waaronder Kelly van Zon. Een gouden keus van NOC*NSF-directeur Marc van den Tweel om bij deze Paralympics ook een Team NL Huis te openen! Daar gehuldigd worden, is toch echt wat anders dan in een gehuurd zaaltje in een hotel, zoals het kennelijk vroeger ging.
De extreem goede ondersteuning van NOC*NSF voor onze sporters bleek ook vanmorgen, toen Prinses Margriet het Nederlandse onderkomen in het Olympisch Dorp in St-Ouen bezocht. Anders dan bij de behuizingen van andere landen, hebben de Nederlandse atleten beschikking over een heerlijk buitenterras, een grote gemeenschapsruimte ingericht met ‘Dutch design’ en ruime kamers met airconditioning.
Ik had daar erg leuke gesprekken, onder meer met Marlène van Gansewinkel. Nu net komt het nieuws binnen dat zij vanavond haar derde medaille van deze Spelen won. Samen met Fleur Jong en Kimberly Alkemade zorgde ze voor een volledig oranje podium bij de 100 m sprint in de T64-klasse.
Door de Paralympisch roes zou ik bijna vergeten dat er deze week ook nog nieuws uit het Elysée was. President Macron heeft na een politieke impasse van zeven weken een nieuwe premier benoemd. De voormalig minister, eurocommissaris en Brexit-onderhandelaar Michel Barnier is de nieuwe bewoner van Matignon, waar traditiegetrouw de regeringsleider zetelt. Opvallend detail: met de 73-jarige Barnier treedt de oudste premier van de Vijfde Republiek aan, terwijl zijn voorganger Attal juist de jongste was sinds 1958.
Nu is het aan Barnier om een ministersploeg samen te stellen. We volgen de politieke ontwikkelingen op de voet, Frankrijk is op allerlei terreinen een belangrijke partner. In ieder geval is het goed nieuws dat de patstelling is doorbroken: ook met het oog op de begrotingsonderhandelingen van dit najaar. We gaan de Spelen missen, maar nu al is duidelijk dat het ‘gewone’ werk voor een boeiend najaar gaat zorgen. Goed weekend!
Jan Versteeg
Wat een kans! 31-08-24
Zonder enige reserve wil ik hier nog een keer reclame maken voor de Paralympische Spelen. Dit evenement is echt een kado aan het einde van een prachtige sportzomer. En dat kado kunt u zichzelf ook geven: er zijn zowel voor het TeamNL Huis, als voor veel wedstrijden nog kaartjes beschikbaar.
Waarom ben ik er zo enthousiast over? Slechts voor een klein deel vanwege heimwee naar de Olympische Spelen, die zowel qua sport als qua sfeer onvergetelijk waren. Maar vooral vanwege de aantrekkingskracht van de Paralympische Spelen zelf. Frankrijk spant zich in om de Paralympische Spelen minstens net zo mooi te maken als de grote broer.
Dat was al bij de Openingsceremonie te merken. Ik mocht daar Prinses Margriet, groot voorvechtster van de Paralympische sport, en staatssecretaris Vincent Karremans begeleiden. Als u niet heeft gekeken, zoek het nog eens op op Youtube, met het voordeel dat u af en toe door kunt scrollen als u weinig tijd heeft. Prachtige show, met precies de goede boodschappen. En dat op een zinderende zomeravond in het hart van Parijs. Hoe mooi om de Nederlandse ploeg daar over de Champs Elysee aan te zien komen met de ondergaande zon in de rug.
Exemplarisch daarbij was het enthousiasme van de vrijwilligers in hun blauwgroene Paris 2024 outfit. Ze stonden daar weer ruim vier uur lang uit hun bol te gaan om de sporters te verwelkomen of de bezoekers te helpen. Opnieuw kom je ze overal in de stad tegen. Vol enthousiasme. Velen van hen besteden meerdere weken van hun vakantie aan het goede verloop van de Spelen.
Overigens kregen we op de ambassade op woensdagochtend heel toevallig de kans om het Olympische vuur van dichtbij te bekijken, want de route van de Paralympische vlam ging door de straat achter ons gebouw. Heel bijzonder om te zien, ook het aanstekelijke enthousiasme van de toeschouwers.
Veel tijd om na te genieten van de ceremonie kreeg ik niet, want de volgende morgen was de opening van het TeamNL-huis door Prinses Margriet. Het TeamNL-huis is dit keer in het Cabaret Sauvage in het Parc de la Villette. Het is iets kleinschaliger dan de Zénith (tijdens de Olympische Spelen het thuishonk van de Nederlandse supporters), en dat zorgt voor een huiselijke sfeer, terwijl we er toch met honderden tegelijk de successen van de Nederlandse sporters kunnen vieren. Kom een kijkje te nemen: https://www.teamnl.org/…
Ook Esther Vergeer, chef de mission bij de Paralympische Spelen en zevenvoudig paralympisch tenniskampioen was in het TeamNL huis. Wat een eer om deze legende met onweerstaanbaar charisma te ontmoeten.
Hoogtepunt tot nu toe was voor mij de rolstoelbasketbalwedstrijd van de Nederlandse vrouwen tegen Japan, waar ik vanmorgen naartoe ging. Wat een koele sport. Vele duizenden mensen op de tribunes in de Arena Bercy, flitsend spel. Bij de Olympische Spelen was ik onder de indruk van de stevigheid (of zo u wilt de hardheid) van het spel van de waterpolosters en de handbalsters. Nou, die kunnen nog wat leren van de rolstoelbasketbalsters. Regelmatig werd er een fors blok gezet, en meer dan eens vloog een rolstoel voorover. Maar net zo snel zaten de speelsters weer rechtop, waarbij de tegenstandsters niet te beroerd waren om een handje te helpen. Maar bovenal viel op hoe vaardig en subtiel er werd gespeeld, en hoe doeltreffend het Nederlandse team was, met wereldtoppers Bo Kramer en Mariska Beijer in de hoofdrollen.
De Nederlandse politie is overigens ook weer paraat tijdens deze spelen. Ze ondersteunt de Franse collega’s en patrouilleren samen bij de speellocaties. Onze agenten waren ook te vinden bij het TeamNL huis dat ze voor de opening met behulp van hun speurhonden helemaal hebben gecheckt op explosieven.
Dit weekend staat mijn agenda ook weer helemaal volgeboekt rondom de Spelen met bezoeken van Minister-president Dick Schoof en de staatssecretarissen Jurgen Nobel (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en Vincent Karremans (VWS, Jeugd, Preventie en Sport). Op het programma natuurlijk het bijwonen van meerdere wedstrijden – parawielrennen, para-atletiek, rolstoelbasket, paratennis – maar ook een bezoek aan het TeamNL huis waar een seminar wordt georganiseerd over de inclusieve arbeidsmarkt. Naast de sport bieden de paralympische Spelen ook de kans om na te denken over hoe we nog meer mensen een volwaardige plek op ed werkvloer kunnen geven.
Naast alle paralympische activiteiten gaat het “normale” werk natuurlijk ook gewoon door.
Zo was vandaag burgemeester Sharon Dijksma van Utrecht in de stad. Doel van haar reis was niet de Spelen, ze was uitgenodigd voor de opening van het schooljaar van de École Urbaine van Sciences Po waar ze ook vragen van studenten mocht beantwoorden.
Ze werd onder meer aan de tand gevoeld over de vraag hoe stedelijke groei gepaard kan gaan met duurzaamheid. Erg indrukwekkend te zien met welk gemak ze een groep internationale studenten uitlegt wat haar plannen zijn. Maar een bezoek aan de Spelen was onweerstaanbaar, dus we gingen samen naar de rolstoelbasketbalwedstrijd die ik hierboven beschreef.
De Commandant van de NAVO Trainingsmissie in Irak, ‘onze’ luitenant-generaal Cas Schreurs, was op donderdag in Parijs omdat Frankrijk ook een belangrijke bijdrage levert in Irak. Hij maakte tijdens zijn bezoek nog even tijd om langs te komen op de residentie, zodat we inhoudelijk weer helemaal bij zijn en mee kunnen helpen om de inspanningen van onze beide landen goed op elkaar te laten aansluiten.
Het bezoek van de generaal is ook goed om ons werk hier een beetje te relativeren. Hij en zijn collega’s werken in Irak 6 dagen per week, onder gevaarlijke en sobere omstandigheden. Dus u hoort mij niet klagen dat het weekend deze week bestaat uit drie vrije uurtjes op vrijdagavond. Ik ga er nu aan beginnen. Goed weekend,
Jan Versteeg
Niet alleen om de knikkers 9/8/24
Inmiddels gaan we richting de laatste dagen van de Spelen, en terwijl de zon blijft schijnen stromen de Nederlandse medailles gestaag binnen. Er gebeurt zoveel dat ik de tel een beetje kwijt ben welke dag het is.
Zoals u op TV heeft kunnen zien, was kroonprinses Amalia begin deze week weer even terug in Parijs om een reeks wedstrijden en het TeamNL-huis te bezoeken. Op het scherm in het Oranjehonk zag zij Sifan Hassan haar eerste medaille van deze Spelen binnenhalen. Hopelijk is het voor Hassan het begin van een serie successen, want terwijl ik dit schrijf heeft ze nog de 10 kilometer en de marathon voor de boeg.
Op het TeamNL-huis ontmoette de Kroonprinses de medaillewinnaars die maandagavond gehuldigd werden. Haar keuze om daarna naar de Place de la Concorde te gaan, pakte goed uit: Prinses Amalia zag daar vanaf de eerste rij hoe de Nederlandse 3×3-basketballers de finale tegen thuisploeg Frankrijk speelden, en op spectaculaire wijze goud opeisten. Wat mij betreft was die bloedstollend spannende finale tussen Nederland en Frankrijk één van de hoogtepunten van deze Spelen.
Afgelopen dagen was ook onze nieuwe ‘minister voor Sport’, staatssecretaris Vincent Karremans van VWS, op bezoek in Parijs. Het was een genoegen hem te ontmoeten, en ik moet zeggen dat hij als een vis in het water was bij deze Olympische Spelen. Na zich bij de lunch op de residentie te laten bijpraten door sportkoepel NOC*NSF en de ambassade, ging Karremans zaterdag direct door naar de wegwedstrijd wielrennen, waarbij Mathieu van der Poel een van de grote favorieten was. Helaas voor Van der Poel konden zelfs de aanmoedigingen van de staatssecretaris onze zuiderbuur Remco Evenepoel niet van een tweede gouden medaille (!) afhouden.
Het enthousiasme waarmee Karremans van afspraak naar afspraak spurtte was aanstekelijk. Hij is in Den Haag een betrekkelijke nieuwkomer, maar je kunt wel zien dat hij ambitieus is en het zou zomaar kunnen dat we nog meer van hem zullen gaan horen. Naast een aantal sportwedstrijden waarbij ik de staatssecretaris mocht begeleiden, kreeg hij ook de kans om een aantal familieleden en vrienden van sporters kunnen bij de ‘Friends and Family’-bijeenkomst die we met NOC*NSF organiseerden op de residentie.
Daar had ik allerlei leuke gesprekken, onder meer met de ouders van de discuswerpster en kogelstootster Alida van Daalen. Moeder Jacqueline Goormachtigh deed zelf mee met de Spelen van Atlanta in 1996. Ze was een tijdlang ook de coach van haar dochter en leerde haar de kneepjes van het vak. Alida van Daalen woont inmiddels in Florida waar ze sport en studeert (ze is pas 21). Topprestaties leveren in de sport hangt natuurlijk van veel dingen af. Van de wilskracht en het doorzettingsvermogen van de atleten. Van de kansen die ze krijgen, van de vereniging waar ze bij terechtkomen. Van toeval. Maar toch ook heel erg van welke ouders je hebt. Daarop ben je aangewezen voor een stimulerende omgeving, voor allerlei praktische ondersteuning en -je kunt er niet omheen- voor het juiste genetische materiaal.
Ook noemenswaardig was de (elektrisch ondersteunde) fietstocht door Parijs met Vincent Karremans, van de residentie naar het TeamNL-huis, waar we een korte ontmoeting hadden met de Franse minister van Europese Zaken, Jean-Noël Barrot, die een rondje maakte langs alle nationale huizen die het Parc de la Villette rijk is. Meneer Barrot was erg onder de indruk van het Nederlandse huis, vanwege de grootte en de sfeer die het heeft – die oranjesfeer is eigenlijk met weinig te vergelijken.
Ik geloof ik dat ik de afgelopen 7 dagen 6 keer in het TeamNL Huis was, en dat terwijl ik om sportieve redenen al vier maanden alleen maar 0,0-bier drink. Woensdagavond bijvoorbeeld ging ik nog even terug omdat de deelnemers aan de ‘Nederlandse Borrel Parijs’ https://www.facebook.com/groups/nlborrelparijs/ daar hadden afgesproken. Voorlieden Rob Broos en Arjan Angenent, die zeventien jaar lang met veel inzet de borrel hebben georganiseerd, droegen het stokje over aan de volgende generatie. Veel dank aan Rob en Arjan voor alle energie die zij hierin staken, en veel succes voor de nieuwe club!
Wat mij zelf opviel, was dat er in de wijde omgeving van La Villette een grote hoeveelheid Nederlanders op hun dooie gemak rondfietsten, vaak herkenbaar aan hun oranje uitdossing natuurlijk. Mooi om te zien dat de Nederlandse sportfans het in Parijs naar hun zin hebben. Het past wat mij betreft ook bij de sfeer die deze Olympische Spelen uitstralen: die is ontspannen, de organisatie is goed. Het helpt natuurlijk ook dat er veel mooie successen zijn geboekt, met de bijbehorende verhalen. Pieken (gisteren twee keer gouden, een zilveren en twee bronzen medailles) en ook wel wat dalen (arme Femke…), maar zonder dat reliëf zouden de sport een stuk minder interessant zijn. We zitten helaas alweer een paar dagen voor het einde, maar dan wachten gelukkig nog de Paralympische Spelen, vanaf 28 augustus.
Voor mij zit bij deze Olympische Spelen het venijn hem in de staart, want mij staat, zoals ik al eerder vertelde, nog een marathon te wachten. Bepaald geen topsport in mijn geval, maar wel iets waar ik met vele plezier naar toe leef, al is het wel wat woekeren met de tijd. Afgelopen zondag stond er een rustige 19 km op het programma, dus ik wilde weer eens door de bossen naar Versailles rennen. Het park van Saint-Cloud is de maand augustus gesloten voor publiek, dus ik moest over weg. In het prachtige dorpje Marnes-la Coquette (aanrader als lunchplek: op 6 km van Parijs waan je je in een dorpje in de Jura), werd ik aangesproken door een hardloopster, die zich afvroeg of dit het parcours van de Olympische marathon was. Vervolgens rende ze een stukje met me mee, en we raakten aan de praat. Ze loopt morgen ook mee. Na een paar kilometer verontschuldigde ze zich dat ze niet zo hard ging: ze had de afgelopen nacht te veel gefeest want haar zoon was op zaterdag tweede geworden in de Olympische wielerwedstrijd op de weg. Ik geloofde mijn oren niet, maar dit was dus de moeder van Valentin Madouas, de Franse kampioen die zilver won na Remco Evenepoel! We namen nog even de verwachtingen voor de vrouwenwedstrijd door (de reputatie van de Nederlandse vrouwen bleek nog ijzersterk), en daarna gingen we ieder in ons eigen tempo verder.
Er wordt veel gepraat over dat sport voor meer dingen van waarde is dan alleen voor de prestaties. Ikzelf geloof daar heilig in. Bijvoorbeeld ben ik op deze manier al veel bijzondere mensen tegengekomen, sommigen daarvan zijn vrienden voor het leven geworden. Naar aanleiding van het gesprek op TV met Humberto Tan, bijvoorbeeld, kreeg ik een berichtje van een middelbare school- en sportvriend, die ik al bijna 45 jaar (!) niet gezien had. We hebben meteen met hem en zijn vrouw afgesproken, want ze waren in Parijs voor de Spelen. Een erg leuk weerzien. Een beetje in dezelfde geest: het leek me leuk om de Nederlanders die ook aan de ‘Marathon pour Tous’ op zaterdagavond meedoen de volgende ochtend uit te nodigen voor een kop koffie. De residentie is vlakbij de Esplanade des Invalides waar de marathon finisht, en waar Sifan Hassan zondagochtend dus hopelijk ook kort na tien uur over de finish komt. Mocht u meedoen aan de ‘Marathon pour Tous’ (of aan de echte race, waarom niet), en u wilt op zondag om 11.30 wat andere Nederlandse deelnemers ontmoeten, stuur dan vóór zaterdag 17 uur een mailtje naar par-cdp@minbuza.nl met uw naam en die van uw begeleider(s) (max. 2), dan zetten we u op de lijst en sturen we u nadere details.
In de tussentijd wens ik u een mooi einde van de Olympische Spelen en een goed vervolg van de augustusmaand.
Jan Versteeg
Onder, door en over het water 3/8/24
Wat mij betreft is ‘water’ het thema van de eerste week van de Olympische Spelen.. Vorige week deed ik u al verslag van de ‘spectator experience’ tijdens de openingsceremonie, waarbij we bijna een duikbril nodig hadden. Na het weekend was het weer wat beter, maar zorgde de kwaliteit van het Seinewater waarin de triatleten moesten zwemmen voor veel discussie. Vervolgens kwamen we in een warm en vochtig weertype terecht waardoor het water je na drie stappen buiten over de rug loopt. Aan de positieve kant: tot nu toe heeft het water ook alle Nederlandse medailles opgeleverd. Met een vracht plakken in het roeien, het zeilen en het zwemmen is Nederland aan het eind van week 1 in de top 10 van het medailleklassement terechtgekomen.
Voordat ik een verband ga leggen met onze geografie (in de winter winnen we op bevroren water), wacht ik even af wat er de komende week op de atletiekbanen, de sportvelden en -hallen en in de heuvels rondom Parijs gaat gebeuren. Ik heb het gevoel dat er daar ook nog mooie dingen aan zitten te komen. Zo was ik bijvoorbeeld erg onder de indruk van de snelheid, de kracht en de veerkracht van de handbaldames in hun wedstrijd tegen Spanje. Terzijde: ik zag die partij in het beurscomplex bij de Porte de Versailles, waar alles weer strak georganiseerd was. Later in het toernooi wordt er in de Noord-Franse stad Lille (Rijsel) gespeeld, dan hebben we (tenzij we weer Frankrijk treffen) bijna een thuisvoordeel. Laten we overigens niet vergeten dat ook de sporters die net buiten de medailles eindigen, zoals bijvoorbeeld vandaag het gemengde tennisdubbel Koolhof-Schuurs, een fantastische sportprestatie leveren. U weet: het selectiecriterium voor de Nederlandse deelnemers is dat ze bij de beste acht van de wereld moeten kunnen eindigen. Ga er maar aan staan.
Nu vraagt u zich misschien af: doet de ambassadeur deze week nog iets anders dan sportwedstrijden bezoeken? Jazeker, al heeft op dit moment wel zo ongeveer alles met de Spelen te maken. Zo mocht ik afgelopen woensdag thuis gastheer zijn op de zogeheten Friends & Family-bijeenkomst, die de ambassade samen met NOC*NSF organiseerde. Deze bijeenkomsten, die we ook dadelijk bij de Paralympics houden, zijn een traditie, om de dierbaren van de Olympische sporters te ontvangen en te danken voor hun steun. Bij een Olympische prestatie gaat de aandacht vanzelfsprekend in de eerste plaats uit naar de sporters, maar vergeet niet dat er op de achtergrond ouders, vrienden en geliefden klaarstaan om te helpen. Bijvoorbeeld door de atleten een stabiele en stimulerende omgeving te bieden, en door hen zowel zelfvertrouwen als de wil om zich te verbeteren te geven. Of, meer praktisch, hen naar wedstrijden en trainingen te brengen, en ze te steunen als het even wat minder gaat.
Op die feestelijke bijeenkomst, waar natuurlijk ook sport werd gekeken, was oud-tourwinnaar en Olympische kampioen Joop Zoetemelk te gast. Zoetemelk was in mijn vroege jeugd een van mijn grote sporthelden (met Johan Cruijff en Ard Schenk vormde hij voor mij de top 3, zonder anderen tekort te willen doen). Ik merkte dat dat voor meer mensen gold: toen hij een korte speech gaf, begonnen de meeste aanwezigen hem meteen te filmen met hun telefoontjes.
Deze weken zijn voor ons ook een goede kans om naar onze landgenoten te vertellen wat een ambassade doet, zowel in de voorbereidingen op, als tijdens de Spelen. Afgelopen maandag kreeg ik de kans dat te doen bij Radio1, en woensdag mocht ik bij Humberto Tan optreden. In de uitzending mocht ik onder meer vertellen over de inzet van de Nederlandse politie en marechaussee tijdens de Spelen, en over de consulaire hulp die we bieden – bijvoorbeeld aan sportfans die hun paspoort hebben verloren of bij een ongeluk betrokken raken. Ook kreeg ik een aantal vragen over de marathon (waar ik in de vorige Facebookupdate al naar verwees). Die dag werd namelijk bekend dat Sifan Hassan zowel aan de 5000m, de 10000m als aan de marathon deelneemt. Ongelooflijk. Mocht u het willen terugzien, dan is hier een linkje naar een fragment: https://www.rtl.nl/…/jan-versteeg-over-amateurmarathon… (omdat het op RTL4 werd uitgezonden is het niet gratis toegankelijk).
Na een korte nacht toog ik vroeg naar de roeibaan in Vaires-sur-Marne, waar ik er getuige van was dat Nederland in die sport tot de absolute wereldtop behoort. Geweldig om te zien hoe er voor tjokvolle tribunes opnieuw een gouden én een zilveren medaille werden binnengehaald. Het was erg spannend, ik verhef mijn stem niet zo vaak, maar nu ben ik al anderhalve dag schor van het aanmoedigen. Er zit de komende dagen nog meer in het vat lijkt me, nadat ik de mannen 8 met overmacht hun halve finale zag winnen. Mocht u de komende dagen nog gaan kijken bij het roeien, plan uw reistijd iets ruimer, want Vaires is niet heel gemakkelijk bereikbaar, en ook het lopen van de laatste kilometer en het passeren van de toegangscontrole kosten wat tijd. Overigens was de sfeer op en om de roeibaan top, ook dankzij de vele goedgemutste vrijwilligers en politieagenten. Mocht u zich in de roeiers willen verplaatsen, dank kan ik u de korte roman ‘Over het water’ van H.M. van den Brink aanbevelen: hij weet precies onder woorden te brengen wat je voelt als je op een roeiboot het uiterste van jezelf vraagt. En het boek is zo mooi geschreven dat ik het in één adem heb uitgelezen. Het is ook vertaald naar het Frans, en uitgegeven bij Gallimard.
Diezelfde middag pakte ik de onvolprezen TGV naar Marseille om, op uitnodiging van het watersportverbond, een kijkje bij de zeilsporten te nemen. In de havenstad hing ook een heerlijke zomersfeer, maar in het centrum zijn de Spelen veel minder aanwezig dan in Parijs. Toch was er opvallend veel publiek op de iets buiten het centrum gelegen wedstrijdlocatie, waar het overigens erg warm was, met weinig schaduwplekken (dus petjes, zonnebrandcreme en waterflessen komen daar goed van pas). Het was goed om daar ook de bestuurders van het Koninklijk Nederlands Watersport Verbond te treffen, waarmee de ambassade in de voorbereiding het nodige contact heeft gehad.
We hadden het geluk om er precies te zijn toen Odile van Aanholt en Laura Deutz om de boeien scheurden en – na een wonderlijk misverstand vlak voor de finishlijn – op spectaculaire wijze de gouden medaille in de ‘skiff’ (49erFX) opeisten. Een leven lang oefenen, waarvan drie jaar op het ‘Olympische’ water bij Marseille, betaalde zich uit. Geen wonder dat er de nodige emoties waren toen de prijs eenmaal binnen was. Hopelijk zit de wind een beetje mee en volgen er nog meer successen. Nederland is een groot zeil-, surf- en kiteland, maar de Olympische competities zijn toch altijd een uitdaging op zich.
Daarnaast had ik vrijdag een afspraak met onze honorair consul in Marseille, Camille Trillat, en met de Nederlandse politiemensen die voor de Spelen in Marseille gestationeerd zijn om de Franse collega’s bij te staan bij het opsporen van eventuele explosieven.
Ook trof ik nog de twee ambassadecollega’s van het consulaire team die in Marseille aanwezig zijn om Nederlanders in nood te helpen. Voor de zekerheid: bekijk voor u vertrekt het reisadvies https://www.nederlandwereldwijd.nl/reisadvies/frankrijk , en mocht u de hulp van het consulaat nodig hebben, bel dan met +31 247247247.
Inmiddels zit ik alweer in de wachtkamer van het Gare de Lyon. De treinreis bleek – ook doordat er af en toe wat afleidend Olympisch nieuws was – te kort om dit stukje af te typen, dus dat doe ik nog maar even hier tussen de Starbucksbekers. En dan snel naar huis om nog even een randje weekend te pakken voordat we ons morgen met plezier weer in het OS-gewoel storten. Daarover binnenkort meer. Goed weekend!
Jan Versteeg
Klaar voor de start… 27/7/24
De spanning stijgt in Parijs: de Olympische Spelen komen er nu echt aan. Terwijl ik dit schrijf worden overal de laatste puntjes op de i gezet. Het gebied rondom de Seine is grotendeels afgegrendeld om de openingsceremonie en de sportevenementen onder de Eiffeltoren en op Concorde zo goed mogelijk te beveiligen. De politie neemt dat erg serieus, en dat is maar goed ook. Hopelijk ten overvloede: wat betreft autoverkeer is het echt lastig navigeren door Parijs, en dat blijft nog wel even zo. Als u naar Parijs gaat, kies dan de trein, of parkeer uw auto op een veilige plek buiten Parijs en neem het openbaar vervoer of de fiets.
Gelukkig is er ook veel voorpret. Zo zag ik vorige week vanuit mijn werkkamer langzaam maar zeker een grote vlek ontstaan op de Tour Montparnasse, u weet wel, die donkerbruine wolkenkrabber in het Zuiden van Parijs. Ik dacht eerst dat er teveel schuim in het water van de glazenwassers zat, maar na enkele uren bleek dat we te maken hadden met de afbeelding van een badmuts, met een zwembril eronder. Iedere dag groeit de afbeelding wat verder aan, en het is inmiddels duidelijk dat het om een gigantische afbeelding van een wedstrijdzwemmer gaat. Toch maak ik me, op twee dagen voor de Spelen wat zorgen of hij af komt.
Op de ambassade zijn de voorbereiding inmiddels afgerond, al zullen er altijd nog verrassingen op het laatste moment zijn. De teams die moeten zorgen voor de ‘consulaire’ hulp aan Nederlanders, voor de veiligheid, en voor het ontvangen en begeleiden van allerlei officiële bezoekers, zijn op sterkte. De zomervakanties zijn verschoven, we hebben uit Nederland wat extra mensen gekregen, de laatste crisisoefening is gedaan, de draaiboeken liggen klaar. We hebben er vooral ook veel zin in.
Gaat u eind van de week, of de komende weken naar Frankrijk voor de Olympische Spelen? Dan wil ik u veel sportplezier wensen, en net als u hoop ik op een grote hoeveelheid Nederlandse medailles. Misschien komen we elkaar wel tegen, bij een sportwedstrijd, of in het TeamNL-huis. Voor Nederlanders die in de problemen zijn gekomen, zal er straks een consulair team klaarstaan in het TeamNL-huis en in Marseille. U kunt ons natuurlijk ook bereiken via de gebruikelijke kanalen: 24 uur per dag op +31 247 247 247. Ga voorbereid op reis, lees het reisadvies en abonneer u op de informatieservice.
Ik schreef er laatst al over, maar deze weken is het ook de tijd om afscheid te nemen van een paar van onze collega’s. Ik had al kort aandacht besteed aan collega Jan Terstegen, en deze week wil ik even stilstaan bij twee andere gewaardeerde tenoren van de ambassade: Michael Pistecky en kolonel Michel Hubregtse. Beiden zullen ze in de komende weken worden afgelost.
Michael was vijf jaar lang een van de smaakmakers op de ambassade: hij had een enorme verantwoordelijkheid als hoofd van de Economische Afdeling en als hoofd taskforce Olympische Spelen. Daarnaast was hij een van de drijvende krachten achter de intensivering van onze banden met Noord-Frankrijk. Misschien is dat ook wel een mooie illustratie van de kracht van diplomatie: als één man met een idee zijn aandacht vestigt op een regio, kan dat een groot verschil maken. Het leidde tot een handelsmissie met oud-minister Schreinemacher, en een serie afspraken over diepere samenwerking tussen de regio ‘Hauts de France’ en Nederland, de zogeheten routekaart. Daarnaast was hij ook een collega met een groot hart voor diversiteit binnen de organisatie, en stond bekend als een feminist. Hij gaat nu terug naar Den Haag, en ik denk dat ze zich daar zeer gelukkig zullen prijzen met deze sympathieke Draufgänger.
Dan Michel Hubregtse, die voordat hij naar de ambassade kwam al enige jaren werkzaam was op het NAVO-hoofdkwartier in Lille. De militair attaché vervult met zijn team een scharnierfunctie in de betrekkingen tussen twee landen. Nederland en Frankrijk werken steeds intensiever samen op gebied van Defensie. In de jaren dat Michel op de ambassade werkte, werd het belang van deze samenwerking pijnlijk duidelijk; denk maar aan de Russische inval in Oekraïne, die ons met de neus op de feiten drukte: een Europese samenwerking op Defensie is cruciaal. Michel was een onmisbaar aanspreekpunt voor de top van het Franse leger, en ook in het netwerk van Europese defensieattachés speelde hij een belangrijke rol.
Dan nog een persoonlijke noot. Afgelopen week vierde ik mijn zestigste verjaardag met de collega’s van de ambassade. Mooi om dat in Parijs en in Frankrijk te mogen doen: het is een voorrecht om met zulke collega’s aan de lat te staan voor de Olympische Spelen. Kortom, we staan in de startblokken! De komende weken zal ik op deze iets vaker dan gebruikelijk wat ervaringen uit Parijs, Lille en Marseille delen. Ik wens alle sporters heel veel succes, en alle toeschouwers – of het nu ‘live’ of via televisie of het internet is – heel veel plezier.
Jan Versteeg
13-7-24
Zetels, speurhonden en plastic soep
De werkweek begon dit keer al op zondagavond, met de verkiezingsuitslagen voor de Assemblée Nationale. Na een spannende flitscampagne volgde een evenzeer verrassende verkiezingsuitslag. De grote overwinning die was voorspeld voor de lijstverbinding van Rassemblement National en een aantal Republikeinen bleef uit, de stroming geleid door Marine le Pen en Jordan Bardella werd derde. Opmerkelijk genoeg werd de groep linkse partijen, die samen optrok onder de naam Nouveau Front Populaire, de grootste met 180 zetels. Macrons Ensemble is de tweede groep, met 159 zetels.
Even tussen haakjes: voor ons wat verwarrend is dat er bij de bespreking van de uitslagen zowel naar individuele partijen, als naar politieke groepen (combinaties van diezelfde partijen) wordt gekeken. Versimpelde versie: op links werkten dit keer onder de vlag NFP vier partijen samen: La France Insoumise (LFI, Mélenchon), de Parti Socialiste (PS, Faure), de Groenen (EELV, Tondelier) en de communisten (PCF, Roussel); in het midden was er Ensemble, samengesteld uit Renaissance (Macron/Attal), MoDem (Bayrou) en Horizons (Philippe) en op uiterst rechts de lijstverbinding van Rassemblement National (Le Pen/Bardella) en het deel van de Republikeinse Partij dat trouw is aan Eric Ciotti. Daarnaast was er op rechts nog de rest van Les Républicains (LR, Wauquiez), inmiddels omgedoopt tot ‘La Droite Republicaine’, die zich nadrukkelijk niet bij een van de drie blokken aansluiten.
De president moet nu een premier benoemen die voldoende steun in het parlement heeft. Normaal gaat dat in Frankrijk vlot, maar nu zou het best eens even kunnen gaan duren. Want geen van de drie blokken heeft een absolute meerderheid in de uit 577 leden bestaande Assemblée Nationale (‘Tweede Kamer’) heeft, of komt daar zelfs maar bij in de buurt. Er is in de Vijfde Republiek (sinds 1958) geen traditie van coalitievorming tussen verschillende stromingen. Normaal wint óf rechts, óf links. En de laatste twee keer won het midden. Een voor Nederlanders bijzonder verschijnsel is dat in Frankrijk de term ‘relatieve meerderheid’ wordt gehanteerd. Daarmee wordt bedoeld de partij, of groep van partijen, die na de verkiezingen het grootste is, maar niet aan de voor een absolute meerderheid van 289 zetels komt. De kabinetten van de ‘macronistische’ premiers Borne en Attal die sinds 2022 het land hebben bestuurd, steunden op zo’n relatieve meerderheid van 240 zetels. Om wetten aangenomen te krijgen, of moties van wantrouwen te overleven, had de regering dus ook altijd een veertigtal stemmen van andere partijen nodig. U weet dat dit lang niet altijd makkelijk was en dat er soms noodgrepen werden toegepast.
Na deze verkiezingen heeft de grootste groep, de ‘relatieve meerderheid’, echter maar ongeveer 180 zetels, en is dus ver verwijderd van de 289 stemmen die nodig zijn om in het parlement iets gedaan te krijgen of te voorkomen. In Nederland zijn we eraan gewend dat partijen na de verkiezingen hun toon matigen, omdat ze weten dat er een proces moet beginnen van coalitievorming. In Frankrijk is men het anders gewend. LFI-leider Mélenchon kwam vijf minuten na sluiting van de stembussen op TV met de boodschap dat het linkse blok NFP nu ging regeren en zonder compromissen haar programma ging uitvoeren, en dat het afgelopen was met Ensemble, om maar niet te spreken van RN. Zijn bondgenoten probeerden dit wat te nuanceren, en de andere partijen riepen meteen dat ze nooit een regering met LFI zouden gaan steunen. Niet meteen sprake van toenadering tussen de blokken, dus.
De president heeft daarom een ingewikkelde puzzel voor zich liggen. Om in die beeldspraak te blijven: hij wacht eerst even totdat alle stukjes zijn omgedraaid en gesorteerd. En misschien wordt er nog wat met de doos geschud. Op woensdag gaf Macron (die rechtstreeks is gekozen en normaal gesproken tot 2027 aanblijft) in een brief aan alle Fransen zijn reactie op de verkiezingen. Ik las daarin een oproep aan alle gematigde partijen om te gaan zoeken naar samenwerking. Maar anderen zien het eerder als een poging van de president om de verkiezingsoverwinning van links te ontkennen en een manier te vinden voor zijn partij om door te regeren.
Wat gebeurt er nu met de oude regering? Premier Attal bood maandag zijn ontslag aan, maar zijn regering blijft voorlopig nog even aan, totdat er een nieuwe regering is gevonden. Dit om de lopende zaken te regelen, en voor de stabiliteit van het land, met het oog op de Olympische Spelen. Het lijkt wat dat betreft een beetje op de Nederlandse demissionaire regering.
Door deze politieke opwinding, en terwijl de Tour nog door het land dendert en veel mensen nog moeten bijkomen van het verloop van de halve finales van het EK voetbal, zou je haast vergeten dat de Olympische Spelen nu echt voor de deur staan. Ook op het gebied van veiligheid beginnen alle eindjes nu bij elkaar te komen. Zo is er vanaf deze week een ploeg Nederlandse speurhonden (en natuurlijk hun begeleiders) van het ministerie van Defensie in Parijs, om te helpen bij het zoeken naar verdachte voorwerpen tijdens de Olympische Spelen. De speurhonden worden onder meer ingezet om het Olympische dorp uit te kammen. Daarnaast had ik vanmorgen de commandanten op bezoek van de ruiters die de Nederlandse Marechaussee beschikbaar stelt aan de Franse overheid om te helpen bij het handhaven van de openbare orde en veiligheid.
Dit is wel bijzonder aan het werk op een ambassade: alle gebieden waar de overheid aan te pas komt, kunnen de revue passeren. Zo werden collega’s getrakteerd op een demonstratie waarbij de speurhonden ons kantoor afkamden op zoek naar verstopte voorwerpen. Indrukwekkend om te zien hoe goed deze speurende viervoeters zijn afgericht.
Het is een vreemde zomer, want terwijl alle collega’s nu terugkomen van vakantie voor de Spelen, is het ook het seizoen waarin diplomaten traditiegetrouw van post wisselen, en we vertrekkende collega’s uitzwaaien. Normaal gebeurt dit in alle rust, en nu tijdens grote drukte. Dit jaar gaan we afscheid nemen van een paar van onze beste krachten, maar ook met het vooruitzicht dat er weer nieuwe talenten voor in de plaats komen. Een van die mensen is Jan Terstegen – bijna mijn naamgenoot! Jan is tot deze zomer onze Justitieraad, en was verantwoordelijk voor de contacten op het gebied van Justitie en Binnenlandse Zaken (omdat politie in Frankrijk onder Binnenlandse Zaken valt en in Nederland onder Justitie en Veiligheid).
Jan is een geliefde collega, die zich kenmerkte door zijn scherpte en zijn brede interesse in de Franse rechtsstaat en de Franse politiek. Hij heeft op allerlei terreinen bijgedragen aan een betere begrip en een betere samenwerking. Ik noem als voorbeeld de bestrijding van de georganiseerde misdaad. Een bij uitstek internationaal probleem, dat alleen kan worden aangepakt door samenwerking met Europese bondgenoten, met speciale aandacht voor de havengebieden bij de Noordzee en het Kanaal.
Over het Kanaal gesproken, wist u dat Merijn Tinga het Kanaal is overgestoken op een surfboard, deels gemaakt van plastic afval? Merijn heeft als bijnaam de Plastic Soup Surfer, en zet zich al bijna tien jaar in voor het verminderen van zwerfafval en tegen het gebruik van weggooiplastic, dat uiteindelijk in de rivieren en de zee beland. Om hier aandacht voor te vragen, voer hij van Londen naar Parijs op een surfboard: het kanaal over als windsurfer en dan tegen de stroom de Seine op als supper. In totaal meer dan 800 kilometer. Mijn collega in Londen, Karel van Oosterom, heeft hem daar uitgezwaaid, ik mocht hem hier verwelkomen. Omdat ik sinds mijn twaalfde een belangrijk deel van mijn vrije tijd op surfplanken heb doorgebracht, kon ik de verleiding niet weerstaan om een stukje met hem mee te paddelen. Het is mooi dat een landgenoot op een positieve en optimistische manier aandacht vraagt voor een serieus probleem.
Zondag is het ‘Quatorze juillet’, een week later de finish van de Tour de France, allebei niet op de gebruikelijke plek, omdat de Champs-Elysées al gereed zijn gemaakt voor de Spelen. Het defilé van de nationale feestdag is dit keer op de Avenue Foch, de aankomst van de Tour nog verder weg. Voor het eerst in zijn 111-jarige bestaan, eindigt de ronde niet in Parijs, maar op de beroemde Promenade des Anglais in Nice. En zo zijn we toch echt wel in het zomerseizoen aangekomen. Ik hoop dat u er ook van gaat genieten.
Jan Versteeg
7-7-24
Entre deux tours
Voor veel mensen is de vakantie begonnen, en misschien bent u nu zelf ook wel onderweg naar een bestemming in Frankrijk. Is dat het geval, dan wens ik u een goede reis en een welverdiende vakantie.
Gek genoeg is mijn zomervakantie alweer voorbij, vanwege de Spelen is het hier in de periode half juli – half september topdrukte. We hebben het heerlijk gehad, onder meer in Zeeland en in Friesland.
Maar op de achtergrond was het ook wel wat onrustig: op de dag nadat ik uit Parijs vertrok, besloot president Macron op basis van de uitslag van de Europese verkiezingen, het parlement te ontbinden. Als het je beroep is om de relaties tussen Nederland en Frankrijk te onderhouden, is het onmogelijk om jezelf voor het nieuws af te sluiten.
De toelichting van president Macron was dat hij, na de afstraffing van zijn partij in de Europese verkiezingen, de kiezer de mogelijkheid wilde geven helderheid te verschaffen. Ongetwijfeld was zijn hoop daarbij dat de meeste Fransen als het serieus werd noch een uiterst links, noch een uiterst rechts kabinet wilden en daarom toch weer voor de middenpartij van Macron zouden kiezen. In de loop van de maand juni werd duidelijk dat het een gewaagde gok was.
Terwijl we afgelopen zondagavond terugreden naar Parijs, kwamen de uitslagen van de eerste ronde binnen en bleek dat het spannend gaat worden. Tijdens de week van het ‘entre deux tours’, tussen de eerste en de tweede ronde van de parlementsverkiezingen, is dat goed te merken. Overal op straat wordt geflyerd, iedereen praat erover. De partij Rassemblement National van Marine le Pen en Jordan Bardella ligt op kop, maar of de door hen vurig gewenste absolute meerderheid kan worden bereikt, valt te bezien. Theoretisch kan de linkse lijstverbinding Nouveau Front Populaire ook nog de grootste worden. In meer dan driekwart van de 577 kiesdistricten is de strijd nog open. De partijen op links en in het midden namen aan het begin van de week tactische beslissingen om hun kandidaat terug te trekken als een andere partij meer kans maakt om koploper RN te verslaan. Hoe de kiezer daarop reageert zullen we zondagavond weten.
Vanuit de ambassade volgen we de verkiezingen op de voet. Dat beperkt zich niet alleen tot de verkiezingsdebatten en het dagelijks nieuws in kranten, maar we laten ons ook bijpraten door insiders, om het departement in Den Haag zo goed mogelijk te informeren van de politieke ontwikkelingen. Die informatie over Frankrijk is ook zeer gewild; in eerste plaats omdat Frankrijk een van onze belangrijkste partners is, maar ook omdat een nieuwe regering een verandering kan brengen voor het Franse buitenlandbeleid.
Ik zal niet laten verleiden tot een verdere analyse van het politieke landschap, of een voorspelling van de uitslag (niet in de laatste plaats omdat peilingen er soms ook naast zitten), maar ik kan wel een illustratie geven dat de uitslag ook buiten de Franse grenzen gevolgen kan hebben. Afgelopen week had ik mijn collega-ambassadeur uit Oekraïne op bezoek, voor wie de uitslag grote gevolgen kan hebben, omdat de huidige Franse regering een van de Europese voorvechters is voor steun aan Oekraïne. Als Macron de macht moet delen met een partij die grenzen stelt aan de steun, is dat slecht nieuws voor Oekraïne.
Ook werd deze week het kabinet Schoof beëdigd met de traditionele bordesscène, en het debat over de regeringsverklaring. Ook daarbij zitten we als ambassademedewerkers natuurlijk op het puntje van onze stoel om meer gevoel te krijgen voor de opstelling in Europa en de wereld van ons eigen nieuwe kabinet.
Door deze politieke verschuivingen zou je haast vergeten dat Frankrijk aan de vooravond staat van een ander groot evenement: de Olympische Spelen. Over op de kop af drie weken is het zo ver, en de collega’s en ik kijken er erg naar uit. We zijn er klaar voor.
En Parijs ook bijna. Mijn bijna dagelijkse hardlooprondjes worden steeds ingewikkelder. Langs de oevers van de Seine en op de pleinen daaromheen worden overal dranghekken werden geplaatst. Dit gebeurt om de openingsceremonie in goede banen te leiden – die ceremonie vindt voor het eerst in de geschiedenis van de Zomerspelen plaats buiten een stadion. De openingsceremonie is natuurlijk maar een klein gedeelte van de Olympische Spelen, maar toch ben ik onder de indruk van de gedrevenheid van de organisatie om niets aan het toeval over te laten. Neemt u vooral een kijkje op de site, waar alles tot in detail wordt uitgelegd: https://olympics.com/…/ceremonies/ceremonie-d-ouverture
Veiligheid is voor deze Olympische Spelen een belangrijk thema. Kunt u ook zelf iets doen aan de veiligheid? Jazeker, dat kan. Ik heb het natuurlijk al een aantal keer geschreven, maar lees vooral het reisadvies op Nederlandwereldwijd.nl . Weest u zich er ook van bewust dat er voorafgaand aan grote evenementen desinformatie kan worden verspreid; ook hier wordt door de autoriteiten serieus rekening mee gehouden. Mocht u een vreemd bericht zien op de sociale media, dan loont het altijd de moeite om te kijken of er meerdere bronnen zijn die de berichtgeving ondersteunen.
Ik ben erg benieuwd wat u ervan merkt als u niet in Parijs woont, mocht u daarover willen vertellen, dan is dit een aanmoediging om hieronder te reageren. Goed weekend!
Jan Versteeg
